Afganistan’da sağlık sistemi çöküşün eşiğinde: kurumların %80’i kapanma riskiyle karşı karşıya
Afganistan, önümüzdeki aylarda temel sağlık hizmetlerinin %80'ini kaybetme riskiyle karşı karşıya. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Afganistan Misyonu Başkanı Edwin Chéniza Salvador, ülkedeki sağlık sisteminin alarm verici bir hızla çöktüğünü duyurdu.
DSÖ’nün verilerine göre, 4 Mart itibarıyla 167 hastane ve klinik kapanmış durumda. Bu durum, 25 eyalette 1.6 milyon insanın sağlık hizmetlerine erişimini kaybetmesine neden oldu. Eğer acil önlemler alınmazsa, Haziran ayına kadar 220 sağlık kurumunun daha kapanması bekleniyor.
Ülkenin kuzey, batı ve kuzeydoğu bölgeleri, sağlık hizmetlerine erişimde en büyük sıkıntıları yaşıyor. Bu bölgelerdeki sağlık merkezlerinin üçte birinden fazlası artık hizmet veremiyor. DSÖ yetkilileri, bu kapanmaların sadece istatistiksel bir veri olmadığını, aynı zamanda güvenli doğum yapamayan anneler, aşılanmamış çocuklar ve ölümcül hastalıklara karşı savunmasız topluluklar anlamına geldiğini vurguluyor. Salvador, “Sonuçları, kaybedilen hayatlarla ölçülecek” diyerek durumun vahametini gözler önüne seriyor.
Sağlık sistemindeki sorunlar, uluslararası yardımların kesilmesinden önce de başlamıştı. 2025 yılının Ocak ve Şubat aylarında, Afganistan’da 16.000’den fazla kızamık vakası şüphesi kaydedildi ve 111 kişi hayatını kaybetti. Buna rağmen, çocukların sadece %51’i ilk doz, %37’si ise ikinci doz kızamık aşısı alabildi.
Uluslararası yardımların azalması ve fonların yeniden dağıtılması, krizi daha da derinleştiriyor. Bazı yardım kuruluşları destek sağlamaya devam etse de, bu yardımlar Afganistan’ın sağlık sistemini ayakta tutmaya yetmediği belirtilmekte.
