Шығыс Қазақстан облысының әкімі өңірдің әлеуметтік-экономикалық дамуы туралы айтты

Шығыс Қазақстан 2025 жылға тек статистикада ғана емес, тұрғындардың өміріндегі нақты өзгерістерде де байқалатын қарқынмен қадам басты. Өңір экономикасы тұрақты өсім көрсетуде. Бюджеттің өзіндік кірістері 13%-ға өсіп, 200 млрд теңгеге жуықтады. Бұл — жай ғана сан емес, мыңдаған отбасы үшін жаңа жұмыс орындары, тұрақтылық және сенімділік. Облыста 23 мың жұмыс орны ашылды, оның 17 мыңы — тұрақты. Жұмыссыздық деңгейі 4,6% шамасында сақталып отыр, орташа жалақы 9,5%-ға өсті, деп хабарлайды TuraNews.kz.

Жыл қорытындысы бойынша жалпы өңірлік өнім 5,5 трлн теңгеден асады деп күтілуде. Бұл Шығыс Қазақстан ұзақмерзімді дамуға, инвестиция тартуға және тұрғындардың өмір сапасын нақты жақсартуға бағытталған жаңа экономикалық контур қалыптастырып жатқанын көрсетеді.

Негізгі назар негізгі капиталға инвестиция тартуға бағытталған. Өңір ВКО-ның инвестициялық тартымдылығын арттыру, әлеуетті инвесторларға қолайлы жағдай жасау, әкімшілік кедергілерді азайту және перспективалы бизнес-идеяларды қолдау бағытында белсенді жұмыс жүргізіп жатыр.

«Бүгінде облыстың инвестициялық портфелінде құны бір трлн теңгеден асатын 81 жоба бар. Оның 64-і іске асырылуда, ал жалпы сомасы 55 млрд теңгені құрайтын 15 жобаның биыл іске қосылуы жоспарлануда. Бұл — 400-ден астам жаңа жұмыс орны, жаңа кәсіпорындар, жергілікті өндірушілер мен мердігерлер үшін сұраныс, шағын және орта бизнес үшін жаңа мүмкіндіктер», — деді ШҚО әкімі Нұрымбет Сақтағанов брифинг барысында.

Инвестициялық жұмысқа ерекше серпін берген «Алтай Инвест» форумы осы күзде өтіп, 10 елден 300-ден астам қатысушыны жинады. 740 млрд теңгеге 40 меморандумға қол қойылды. Бұл өңірдің Қазақстандағы ең перспективалы инвестициялық алаңдардың біріне айналып келе жатқанын дәлелдейді.

Өңір тау-кен металлургия кешенін дамытуға айрықша мән береді. Себебі бұл — өңір экономикасының негізгі саласы, жұмыс орындарының едәуір бөлігі мен салық түсімдерінің тірегі. Қазір Ново-Лениногор, Долинное, Чекмарь және басқа да перспективалы учаскелерді игеруге дайындық қызу жүріп жатыр. Тарбағатай ауданында тау-кен байыту комбинатының құрылысы, Ұлан ауданында «Алатау Литий» мен Creada Corporation жобалары жүзеге асырылуда. Шығыс — сирек жер металдарының басты орталығына айналуда. Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев атап өткендей, литий — «екінші мұнай». Хвостохранилищелерден бағалы металдарды техногендік түрде өндіру экологиялық және жоғары технологиялық жаңа бағыт ашады.

Өңір атом саласында да позициясын нығайтып келеді: «Үлбі-ТВС» кәсіпорны жобалық қуатында жұмыс істеп, ұлттық атом энергетикасы үшін негізгі отын жеткізушісі болуға дайын. Бұл — болашақтың саласы, ал Шығыс Қазақстан оның дамуының ортасында тұр.

Елдің сыртқы экономикалық саясаты да жаңа мүмкіндіктер ашуда. Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың АҚШ-қа сапары нәтижесінде әлемдік жетекші компаниялармен келісімдерге қол қойылды. Шығыс Қазақстан үшін бұл халықаралық уағдаластықтарды нақты өндірістерге, экспорттық келісімдерге және жаңа жұмыс орындарына айналдыру мүмкіндігі. Өңір Президент бастамалары аясындағы жобаларды іске асыруға кірісіп, 2030 жылға бағытталған даму стратегиясын қалыптастыруда.

«Шығыс Қазақстан — табиғи ресурстар, өнеркәсіптік қуат және адамдардың таланты бірегей өсу платформасын қалыптастыратын аймақ. Мұнда әлемдік деңгейдегі кәсіпорындар жұмыс істейді: «Қазцинк», Өскемен титан-магний комбинаты, Үлбі металлургия зауыты. Ауыл шаруашылығында облыс күнбағыс егісі бойынша көш бастап, елдің өсімдік майына деген сұранысын толық қамтамасыз етеді. Алтай балы халықаралық брендке айналды, ал ет-сүт бағытының дамуы фермерлер мен қайта өңдеу кәсіпорындары үшін жаңа мүмкіндіктер ашып отыр», — деп атап өтті Нұрымбет Сақтағанов.

Өңір стратегиясы он басым бағытты қамтиды. Ең маңыздысы — адам, тиімді басқару және заманауи инфрақұрылым. Мақсат — жастар, мамандар, кәсіпкерлер үшін тартымды өңір қалыптастыру. Тұрғындардың осында қалғысы келуі, ал жаңа адамдардың өмірі мен жұмысы үшін Шығыс Қазақстанды таңдауы маңызды.

Өнеркәсіп саласында индустриялық және агропарктер құруға, бос тұрған алаңдарды тиімді пайдалануға, ауыл шаруашылығынан бастап тау-кен секторына дейінгі негізгі салалар үшін техника мен жабдық өндіруге жеке инвестиция тартуға басымдық беріледі. Бұл жергілікті өндірістің дамуына, бизнес үшін жаңа тапсырыстарға, қазақстандық мазмұн үлесінің артуына және импортқа тәуелділіктің төмендеуіне ықпал етеді.

Энергетикада басымдық шағын ГЭС-терге беріледі — экологиялық таза, тұрақты және сенімді нысандар. Ауыл шаруашылығында — егіс алқаптарын әртараптандыру, жоғары рентабельді дақылдарға басымдық беру, суармалы жерлерді кеңейту және цифрландыру. Шығыс Қазақстан экологиялық таза, терең өңделген өнімге басымдық беруде.

Логистиканы дамыту — стратегияның тағы бір маңызды бағыты. Қазақстан, Ресей, Қытай және Моңғолия түйіскен жерде орналасқан өңір Еуразияның жаңа көлік дәлізін қалыптастыруда. Шекара өткелдерін жаңғырту, теміржол және автокөлік бағыттарын жандандыру, су көлігін қайта дамыту мүмкіндігі — мұның бәрі бизнес үшін жаңа перспективалар ашады. Өскемен маңында ірі көлік-логистикалық хаб құру қарастырылуда. Сонымен қатар Мемлекет басшысының тапсырмасымен Катонқарағай және Зайсан аудандарында екі әуежай салу жоспарлануда. Жаңа әуе айлақтары туристер ағынын қамтамасыз етіп, жаңа логистикалық тізбектерді қалыптастырады.