Түркияның ЮНЕСКО тізіміндегі мұралары 22-ге жетті
2025 жылғы 6–16 шілде аралығында Парижде өткен ЮНЕСКО-ның Әлемдік мұралар комитетінің 47-сессиясында Түркияның тағы бір тарихи нысаны – Сардес пен Бинтепе Лидия қорғандары Әлемдік мұра нысандар тізіміне енді. Осылайша Түркияның ЮНЕСКО тізіміндегі нысандарының саны 22-ге жетті.

Сардес – ежелгі Лидия патшалығының астанасы, алғашқы алтын және күміс монеталарды шығарған, байлығы мен тарихымен әйгілі көне қала. Қаланың маңындағы Бинтепе – 7500 гектар аумақта орналасқан, 119-дан астам қорғаннан тұратын ежелгі патшалық зират. Бұл аумақ әлемдегі ең ірі көне некропольдердің бірі саналады.
ЮНЕСКО Сардесті Лидия өркениетінің өзіндік мәдениетін, сәулеті мен қала құрылымын сақтаған бірегей археологиялық кешен ретінде бағалады. Қалада бекініс қабырғалары, діни орындар, ежелгі қоныстар және зираттар орналасқан.

Лидия патшалығы құлағаннан кейін Сардес парсы, грек, рим және Византия билігі кезеңдерінде де өз маңызын жоғалтпаған. Бүгінде бұл жерде Артемида храмы, римдік монша-кешені, антикалық акрополь сияқты тарихи құрылыстар жақсы сақталған.


Сонымен қатар, Сардесте көне дәуірдегі ең үлкен синагога мен Аян жолжазбасындағы Жеті шіркеудің бірі орналасқан. Бұл нысандар христиан әлемі үшін де аса қасиетті саналады.
Қазіргі таңда Сардес пен Бинтепеде археологиялық қазба және қалпына келтіру жұмыстары жалғасуда.
Айта кетейік, “Түнгі мұражай” жобасы аясында бұл ескерткіш түнде де келушілерге есігін ашып, Түркияның бай тарихи мұрасын жаңа қырынан танытуда.
