İnternet sitelerinin resmi dilde hizmet vermemesi yasa dışı mı?

Chocofamily firmasının başındaki isim Ramil Mukhoryapov, “Kazak dilinde cevap verme” konusunda yaptığı yorum sonrası kendisini büyük bir tartışmanın ortasında buldu. Bunun ardından ise Mukhoryapaov’a ait Aviata, Chocotravel, Chocofood.kz ve Chocolife ticari web sitelerinde de Kazakça dil desteğinin olmadığı kullanıcılar tarafından dile getirildi. Bununla beraber daha birçok Kazakistanlı firmanın halen web sitelerinde, Kazak dilinde hizmet alma seçeneği yok yada yetersiz. Bu durumun yasalar nazarındaki durumuna ait Stan.kz sayfasının hazırladığı röportajı sizler ile paylaşıyoruz.

Avukat olan Albina Bakhtiyarkızı’na göre, dil konusunda birkaç yasa bulunmakta. İlk olarak, bir şirket belirli bir ürünü üretmekte yada satmakta ise, müşteriler ile satıcı arasında uygun bir iletişim dili olması zorunlu.

Kazakistan Cumhuriyeti Tüketici Haklarının Korunması Hakkındaki Kanun’un 25. maddesine göre, belirli bir ürün satıcısı veya imalatçısı, müşterilerine iki dilde yani Kazak dili ve Rus dillerinde bilgi vermek zorundadır. Ürünün adı, fiyatı ve satın alma koşulları hakkındaki bilgiler ile ürünün ana tüketici özellikleri hakkındaki bilgiler, ürünün besinsel, biyolojik ve enerji değeri hakkındaki değerleri ve ayrıca bilgi elektronik ticaret yoluyla ürün satarken dahi belirli hastalıklardaki kontrendikasyonları hakkındaki bilgiler, iletişim teknolojileri aracılığıyla Kazakça ve Rusça dillerinde müşterinin dikkatine sunulmalıdır.

Ayrıca Bakhtiyarkızı, “Kazakistan Cumhuriyeti Diller” kanunu ile “Kitle İletişim Araçları” (BAK) kanununun varlığından bahsetti. Diller kanununda, herhangi bir şirketin, herhangi bir konuda, bir bilgi sağlarken önce devlet dilinde yani Kazak dilinde ve ancak sonrasında Rus dilinde veya diğer dillerde bilgi verebileceğinin yazıldığını ifade etti.

“Burada BAK kanunundan bahsetme sebebim, örneğin bu yasada internet üzerindeki web sitelerin faaliyetleri ve sosyal ağların tümü kitle iletişim araçları olarak kabul edilmektedir ve resmi dil konusundaki özenin ve kanunun bu mecralarda da gözetilmesi gerektiği kesin bir dilde yazılmıştır. Kanunun 3. maddesine göre, medya temsilcileri tarafından yayılan bilgilerin önce Kazak dilinde, ardından diğer dillerde yayınlanması gerekliliği belirtilmekedir. Eğer ilgili bilgi öncelikli olarak Rusça yada başka bir yabancı dilde sağlanıyor ise ve kullanıcılar bu bilgiyi anlamıyorlarsalar, elbette bu durum yasanın ihlali olarak kabul edilir” demekte avukat Bakhtiyarkovyna.

Yasanın bozulması halinde sonuçları ile karşılaşabilirsiniz

Avukat Bakhtiyarkızı, İdari Suçlar Kanunu’nun 75. maddesine göre öncelikle dillere ilişkin mevzuatı ihlal eden vatandaşlara uyarıda bulunulacağını belirtirken

“İdari para cezasının uygulanmasından itibaren bir yıl içinde eylemin tekrarı halinde, memurlar, bireysel girişimciler, küçük işletme veya ticari olmayan kuruluşlardaki tüzel kişilere – 10 aylık hesaplama göstergesi değerinde (1 ETJ  =3063 tenge), orta ölçekli işletmelerdeki tüzel kişilere – 20 ETJ, büyük ticari kuruluşlara ise 50 MCI tutarında bir para cezası uygulanması gerekir.

Ayrıca kişilerin dil seçme haklarının kısıtlanması ve dile dayalı ayrımcılık yapılması halinde 5 ila 20 ETJ arasında para cezası uygulanır” ifadelerini kullandı

Protestolar, Chocofamily’nin kurucusu Ramil Mukhoryapov’un Kazakistan’da Rusça bilmelerine rağmen Ruslarla Kazakça konuşanların “bir nevi milliyetçi” ve “kültürsüz” olarak tanımlası ardından başlamış ve sonrasında ise bir çok Kazakistanlı Chocofamily firmasına ait ürün ve hizmetleri boykot etmişti. Bu yaşanan olayların ardından Ramil Mukhoryapov ise halktan özür dilemişti.