Erken seçim, 30 Nisan’daki referandumda anayasa değişikliğinin kabul edilmesinin ardından alınan kararla yapılıyor.
Ülke genelinde yerel saatle 08.00’de başlayan oy verme işleminde yaklaşık 20 milyon kayıtlı seçmen oy kullanabilecek. Özbekistan genelinde 10 bin 784 sandıktaki oy verme işlemi yerel saatle 20.00’ye kadar devam edecek.
Yurt dışındaki Özbek vatandaşları da aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 39 ülkede kurulan 55 sandıkta oylarını kullanabilecek.
Seçimlerde dört aday yarışıyor
Özbekistan yasalarına göre, seçimde Özbekçeyi iyi bilen, 35 yaşını dolduran, son 10 yılda ülkede sürekli yaşayan ve sadece siyasi partiler tarafından aday gösterilen Özbek vatandaşları cumhurbaşkanı adayı olabiliyor.
Seçimde parlamentonun alt kanadı Yasama Meclisinde temsil edilen 5 siyasi partinin aday gösterdiği dört isim yarışıyor.
Özbekistan Liberal Demokrat Partisinden yeniden aday gösterilen Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev’in yanı sıra Halk Demokrat Partisinden Uluğbek İnoyatov, Özbekistan Ekoloji Partisinden Abduşukur Hamzayev ve Adalet Sosyal Demokrat Partisinden Roba Mahmudova’nın yarıştığı seçimlerde Milli Diriliş Partisi ise Liberal Demokrat Parti adayı Mirziyoyev’i destekliyor.
Ülkedeki yasalara göre, katılım yüzde 33’ü aştığında seçimler geçerli sayılıyor. Herhangi bir adayın seçimleri kazanması için oyların yarısından fazlasını alması gerekiyor. Aksi halde, en çok oyu alan iki aday seçimlerin ikinci turunda yarışacak.
Seçimi çok sayıda ülke ile Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı, Türk Devletleri Teşkilatı, İslam İşbirliği Teşkilatı, Şanghay İşbirliği Örgütü ve Bağımsız Devletler Topluluğunun da aralarında bulunduğu kuruluşlardan 800’e yakın uluslararası gözlemci takip ediyor. Seçimde 2 binden fazla yerli ve yabancı gazeteci görev yapıyor.
İlk Cumhurbaşkanı İslam Kerimov’un vefatının ardından Aralık 2016’da gerçekleştirilen cumhurbaşkanı seçimini 3 rakibi karşısında seçmenlerin yüzde 88,61, 2021 seçimlerinde ise 4 rakibi karşısında seçmenlerin yüzde 80,1 oyunu alan Mirziyoyev iki kez cumhurbaşkanı seçilmişti.
AA