Kazakistan’ın eski geleneklerinden biri olan “Betaşar” töresi, UNESCO’nun Somut Olmayan Kültürel Mirasın Temsili Listesi’ne eklendi. İlgili karar, Paraguay’ın başkenti Asunción’da düzenlenen UNESCO Somut Olmayan Kültürel Mirası Koruma Komitesi toplantısında alındı.
Erlan Karin sevindirici haberi, şu ifade ile sosyal medya hesabından paylaştı: “Kazakların kültürel mirasının önemli sembollerinden biri olan **Betaşar** töreni, Kazak kültürünün ayrılmaz bir parçasıdır. Bu gelenek, kültürel değeri ve eşsiz katkılarıyla UNESCO’nun Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi’ne dahil edildi.”
Betaşar düğün günü gerçekleşir ve damat evinde gelinin yüzü misafirlere gösterilir.
Gelini önce ayrı bir odada yüzünü tamamen kapatıp kimseye göstermezler. Düğüne gelen herkes toplandıktan sonra gelinin yengeleri “Jar, jar”(Yar, yar) şarkısı eşliğinde gelinin başına “Saukele” (Kazak kızlarının milli şapkası) takıp, yüzünü duvakla kapatıp misafirlerin önüne çıkartırlar.
Betaşar için özellikle akın (ozan, aşık, şair) çağırtılır. Akın gelin, damat ve akrabaları hakkında doğaçlama şarkı söyler. Şarkıları karşılığında ona “körımdik” (hediye) verirler. Akın’ın söylediği herkes için gelin eğilip selam verir. Buna Kazaklar “Salem salu” derler. Tüm akrabaları hakkında şarkı söyleyip bitirdikten sonra akın dombırasının ucuyla gelinin duvağın kaldırır. Gelinin kaynanası gelinin ayağına ve misafirlere doğru para ve şeker saçar. Misafirler bundan nasiplenmeye çalışırlar.
Gelin ve damadın yoluna beyaz halı serilir. Kazaklar buna “Ak Yol” derler. “Ak Yol” bu evliliğin ter temiz, mutlu ve huzurlu başlayıp sonsuza kadar devam etmesi anlamına gelir.
Bu gelenek Kazakistan’ın bazı bölgelerinde az çok değişikliklerle kutlanılıyor. Betaşar için özel yemekler yapılır. Damadın yakınları tabakla misafirlerin arasından dolaşarak para toplarlar. Toplanan paranın tamamını akına mükâfat olarak verirler.
Tüm bu adetler yerine getirildikten sonra, misafirler sofraya davet edilir ve düğün yemek eşliğinde şarkı, oyun ve eğlencelerle devam eder.
