Kazakistan’ın dönem başkanlığında “ŞİÖ+” formatında gerçekleştirilen zirve, Astana’daki Bağımsızlık Sarayı’nda, ŞİÖ üyesi ülke devlet başkanları konseyi toplantısıyla başladı.
Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev’in ev sahipliğindeki toplantıya, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman, Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif, İran Geçici Cumhurbaşkanı Muhammed Muhbir, Hindistan Dışişleri Bakanı Subrahmanyam Jaishankar, Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko ile ŞİÖ Genel Sekreteri Zhang Ming katıldı.
Basına kapalı gerçekleştirilen toplantı öncesi liderler, Belarus’un ŞİÖ’ye tam üye seçilmesine yönelik kararı imzaladı. Böylece, Belarus, ŞİÖ’nün 10’uncu üyesi oldu.
T.C. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da yer aldığı “Çok Taraflı Diyaloğun Güçlendirilmesi: Sürdürülebilir Barış ve Kalkınma İçin Çabalamak” başlığıyla yapılacak “ŞİÖ+” zirvesi de öğleden sonra yapılacak.
Şanghay İşbirliği Örgütü
ŞİÖ’nün temeli, 1996’da eski Sovyet Cumhuriyetleri ile Çin sınırında istikrarın sağlanması amacıyla anlaşma imzalamak üzere ilk kez Çin’in Şanghay kentinde bir araya gelen Rusya, Çin, Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan liderlerince “Şanghay Beşlisi” adıyla atıldı.
2001’de Özbekistan’ın da aralarında yer almasıyla “Şanghay Beşlisi”, Şanghay İşbirliği Örgütü olarak kuruldu. 2017’de Hindistan ve Pakistan, 2022’de İran örgüte dahil oldu.
Belarus, Moğolistan ve Afganistan’ın “gözlemci” olduğu ŞİÖ’de Türkiye, Azerbaycan, Mısır, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Bahreyn, Katar, Ermenistan, Kamboçya, Kuveyt, Maldivler, Myanmar, Nepal ve Sri Lanka da “diyalog ortağı” olarak bulunuyor.
Avrasya kıtasının yüzde 61’ini kaplayan ŞİÖ, bölgesel işbirliği örgütüdür. Ana işbirliği konusu güvenlik olan ŞİÖ’nün temel hedefleri arasında üye ülkeler arasında karşılıklı güveni güçlendirme, bölgede barış, güvenlik ve istikrarın korunması amacıyla işbirliğini geliştirme, terörle ortak mücadele, ekonomik işbirliğini geliştirme, kültürel etkileşimi artırma yer alıyor.
ŞİÖ Genel Sekreterliği, Çin’in başkenti Pekin’de bulunurken; ŞİÖ Bölgesel Terörle Mücadele Kuruluşu da Özbekistan’ın başkenti Taşkent’te faaliyet gösteriyor.
