Etkinliğe Kırgız Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu Başkanı ve Cumhurbaşkanlığı İdaresi Başkanı Akılbek Caparov, Kırgızistan Devlet Sekreteri Süyünbek Kasmambetov, Kültür, Enformasyon, Spor ve Gençlik Politikası Bakanı Altınbek Maksütov, Kırgızistan Yazarlar Birliği Başkanı Kanıbek İmanaliev, TÜRKSOY Genel Sekreteri Sultan Raev, Avrasya Yazarlar Birliği Başkanı Ufuk Tuzman, TÜRKSOY Yazarlar Birliği Başkanı Kazak yazarı Ulugbek Esdavletov, Özbekistan Cumhuriyeti Yazarlar Birliği Başkan Yardımcısı Gayrat Mecidov, Kırgızistan Parlamentosu milletvekilleri ve devlet yetkilileri katıldı.
TÜRKSOY Genel Sekreteri Sultan Raev yaptığı konuşmada, “Kırgız edebiyatı, köklü geçmişe sahip ve zengin kültürel mirası barındıran bir edebiyattır. Kırgız halkının tarihini, kültürünü ve değerlerini yansıtan Kırgız edebiyatı, bugün de gelişimini sürdürmekte ve geleceğe umutla bakmaktadır.
Evet, toplumsal, siyasal, ekonomik ve çevresel değişimler, edebiyatın konularını, dilini ve bakış açısını derinden etkiler. Bu bağlamda, Kırgız edebiyatının ve Türk Dünyası’nın küresel olaylara ne kadar hazırlıklı olduğu sorusu bizleri endişelendirmektedir.
Edebiyat, tarih boyunca savaşlar, ekonomik krizler, göç dalgaları, salgınlar ve iklim değişiklikleri gibi küresel olaylara tepki vermiştir. Bu olaylar, edebi eserlerde güçlü izler bırakmış ve toplumların duygu dünyasını, değerlerini ve bakış açılarını yeniden şekillendirmiştir. Bugün de edebiyat, küresel olayların yarattığı karmaşayı ve belirsizliği yansıtarak topluma ayna tutmaktadır.
Küresel ısınma ve iklim değişikliği, edebiyatın gündeminde giderek daha fazla yer edinmeye başlamıştır. Bilim kurgu ve distopik edebiyat da iklim değişikliği ve doğanın geleceği üzerine düşündüren önemli eserler ortaya koymuştur. Türk Dünyası edebiyatı bu alanda neler yaptı, bu ayrı bir meseledir.
Evet, savaşlar, ekonomik krizler ve siyasal baskılar nedeniyle artan göç hareketleri, edebiyatın en önemli temalarından biri haline gelmiştir. Göçmen hikâyeleri, kimlik sorunları, aidiyet arayışı ve kültürel çatışmalar, modern edebiyatın kalbinde yer almaktadır.
Öte yandan edebiyat, küresel olaylara karşı doğrudan bir çözüm sunmasa da toplumsal farkındalığı artırarak ve olayları eleştirel bir gözle değerlendirerek önemli bir rol oynar. Ancak, edebiyatın bu olaylara hazırlıklı olup olmadığı hususunu hepimiz bir araya gelip tartışmamız lazım.
Edebiyatın yani biz yazarlar olarak sadece dünya olaylarını gözlemlemekle kalmamalı, aynı zamanda kendi ulusal devrimimizi de yaratmalıyız, diye düşünüyorum. En büyük devrim, insanın ruhunda ve iç ruhsal yaşamında yaptığı devrimdir. Ne zaman biz; eğer insan olarak kimliğimizde tam teşekküllü bir devrim yaparsak, o zaman her birey bilinç yörüngesindeki rolünü yerine getirmeye başlayacaktır. Bunun tersi de mankurtluktur…
Bizim, Sovyet sonrası bilinçten kurtulup yeni ve modern konuları ortaya çıkarmamız gerektiğine inanıyorum. Örneğin dünyadaki sosyal adaletsizlikleri, iklim krizini, göç sorunlarını ve diğer küresel olayları ele alan kitaplar, okuyuculara alternatif düşünme yolları sunmalı ve farkındalık yaratmalıdır.
Evet, yazarların gelecekte daha da etkili olabilmesi için yenilikçi, eleştirel ve yaratıcı olması, toplumsal ve küresel sorunlara cesaretle yaklaşması gerekmektedir. Böylece, edebiyat yalnızca bugünün değil, geleceğin de en güçlü anlatıcısı olmaya devam edecektir.” ifadesine yer verdi.
Konuşmaların ardından Kırgızistan Yazarlar Birliği Başkanı Kanıbek İmanaliyev’in girişimiyle, 2028 yılının Aytmatov’un 100. doğum yılı olması nedeniyle Birleşmiş Milletler tarafından “Aytmatov Yılı” ilan edilmesi için çağrıda bulunulması kararlaştırıldı.
Etkinliğin sonunda, Toktogul Satılganov’un adını taşıyan Kırgız Milli Filarmoni tarafından düzenlenen konsere yer verildi ve toplu resim çekildi.
